Psychologie in de Bestuurskamer 2025

Leergang voor bestuurders en toezichthouders

Wellicht herken je je in de volgende vragen:

  • Wat betekent mens zijn? En kan een robot ons stuur overnemen?
  • Is duurzame gedragsverandering een illusie of is het werkelijk mogelijk?
  • Hoe werkt de gedragsdynamiek in de bestuurskamer en hoe krijg ik daar meer grip op?
  • Wat is macht en hoe ga ik ermee om?
  • Wie ben ik als persoon en wat betekent dat voor mijn impact en leiderschap?
  • Wat is er mogelijk ik de boardroom als theater wil zien?
  • Kan de psychiater mij voor de schaduwzijden van mijn roem behoeden?  

Deze leergang helpt je het gedrag in de top van de organisatie beter te doorgronden. Alweer voor de zevende keer organiseren we deze leergang. In de opzet van drie 24-uursbijeenkomsten en een terugkomochtend.

Psychologie gaat eenvoudig gezegd over wat ons ‘beweegt’. Alle gedrag is in de basis te herleiden tot twee primaire bewegingen:  Erop af, naar wat plezier verschaft. Ervan af, van wat pijn geeft.

Ons gedrag is steeds een dynamisch evenwicht van deze twee oerbewegingen: gas geven of remmen. Ook in de bestuurskamer komen we die bewegingen tegen. Steeds in wisselende uitingsvormen. In deze leergang leer je die beter kennen en ervaren.

Eerdere reacties

  Een paar uur interessante en relevante zaken voorgeschoteld krijgen en dat  nog even laten ‘na-sudderen’. De openheid die er breed ontstond, maakte dat het persoonlijker maar ook wat ‘dieper’ ging. Een cadeautje voor mezelf! Harry Platte - Parteon 

  Als gedragswetenschapper waren de bijeenkomsten voor mij vaak een feest van herkenning. Weggezakte kennis kreeg zo weer een actuele invulling die ik meteen de volgende dag kon toepassen. De kleine groepen en de opzet van de serie maken dat je met elkaar in snel tempo een omgeving bouwt waarin ruimte is voor reflectie en interesse in elkaars werkpraktijk. Kortom: aanrader! Hedy van den Berk – Havensteder

  De leergang heeft me meer inzicht gegeven in wat ‘de mens’ beweegt en welke mechanismen besluitvorming in de bestuurskamer beïnvloeden. Dit helpt me door vanuit een andere invalshoek mijn functie beter uit te oefenen en dus een betere commissaris te zijn. Netty Wakker - commissaris bij Rabo en Vechtdal Wonen

 

In het voorjaar van 2025 verzorg ik samen met vijf gastdocenten voor de 7e keer deze leergang. De leergang bestaat uit drie inhoudelijke bijeenkomsten met een 24-uurs arrangement en een slotbijeenkomst waarin we de leerervaringen delen en het programma afsluiten. De inhoudelijke bijeenkomsten (24-uurs arrangement) bestaan steeds uit twee workshops. Zie hieronder bij ‘Praktische informatie’ de data en tijden.

Je ontvangt 34 PE-punten voor je deelname aan het gehele programma.  

Voorts ontvangt je een exemplaar van mijn boek Met hoofd, hart en handen - Werken aan maatschappelijke opgaven. Hierin komen bestuurders aan het woord over hun opgaven, hun dilemma's en over zichzelf. En hoe zij vorm geven aan hun leiderschap.

Psychologie in de bestuurskamer

Gasgeven of remmen? Wat zegt dat over hoe wij dienen te handelen in complexe besluitvormingssituaties? Of onder tijds- of groepsdruk? Of wanneer er veel belangen op het spel staan, zoals in de bestuurskamer of daarbuiten?

Als wetenschappelijke discipline verschaft de psychologie al 150 jaar interessante en verrassende inzichten die kunnen helpen om het gedrag in de bestuurskamer of in de organisatie beter te begrijpen. En om effectiever besluiten te nemen of invloed uit te oefenen.

In zes interactieve werkcollege's nemen we je mee langs belangrijke thema's uit de geesteswetenschappen  die relevant zijn voor de dynamiek in de bestuurskamer en daarbuiten. We staan stil op de grondvesten van de psychologie: de filosofie en de neurofysiologie.  Maar stappen ook uit naar vakgebieden waarin de menselijk natuur en gedrag volop in het licht staan.

 

Doel en opzet

Kennismaking met menselijke fenomenen vanuit verschillende vakgebieden, die relevant zijn voor het werk in de bestuurskamer.

De leergang is als volgt opgebouwd:

1. Brein, beslissen en beïnvloeden. Hoewel de neurowetenschap menselijk gedrag helpt verklaren, zijn psyche en brein zeker niet hetzelfde: Waarom zijn we niet zo rationeel als we denken te (willen) zijn? Hoe beïnvloedt ons denken onze waarneming, meningsvorming en besluitvorming? En kunnen we gedrag effectief beïnvloeden? We gaan in op de betekenis hiervan voor ons werk als bestuurder of toezichthouder.

2. Filosofie van de geest. Wat betekenen begrippen als geest, mens en bestuurskamer? Zijn het woorden in een taalspel of gaat er iets essentieels achter schuil? En wat is typisch menselijk? Kunnen bestuurders of toezichthouders ook vervangen worden door kunstmatige intelligentie? Met deze filosofische vragen starten we de leergang.

3. Groep, leiderschap en macht. De grote psychologische thema's die allemaal samenkomen in de bestuurskamer. En ook samenhangen: geen leiderschap zonder een groep van volgers, geen macht zonder geaccepteerd leiderschap en geen legitimiteit zonder instemming van de groep. Het is allemaal aan de orde waar besluiten worden genomen.

4. Karakter van de leider. Wat maakt leiders effectief en wat betekent dat voor het vak van bestuurder? In dit blok steken we een spade dieper en dringen door in jouw karakterstructuur en je betekenis als leider.

5. De bestuurskamer als theater. De metafoor van het theater is buitengewoon verhelderend om te begrijpen welk spel gespeeld wordt, welk krachten in het spel zijn en welk drama zich voltrekt. Kun je je daaraan onttrekken? Blijf je in je rol of kom je erachter tevoorschijn? En wanneer val je ermee samen? De metafoor van het theater helpt deze vragen te ontrafelen. Om zo nieuwe betekenis te geven aan het boardroom-spel en jouw plek op het toneel.

6. Door het oog van de psychiater. Het spel in de bestuurderskamer is topsport bedrijven - ook al voel je dat misschien niet zo. Je bent een high performer of je wilt of niet - je hebt een grote verantwoordelijkheid en er wordt veel van je verwacht. Zelf doe je daar graag aan mee en doet er liefst nog een schepje bovenop. Naast schitteren ligt afbranden op de loer. Laat je daarom lezen door het kundige en milde oog van de psychiater: met liefde, ernst en humor laat ze je zien waar je talent en kracht hun schaduwzijden kennen.

7. Presentatie en afronding. Deelnemers presenteren hun belangrijkste reflecties en 'psychologische' opbrengsten uit de leergang vanuit twee perspectieven: als professional en als privé-persoon.

Opzet

De opzet is vernieuwd. Geen losse workshops meer maar een programma van drie 24-uurbijeenkomsten: van 14 uur tot 13:30 uur de volgende dag. Met steeds twee onderwerpen: in de middag van dag 1 en in de ochtend van dag 2.  Verder is er een diner op dag 1 en een afsluitende lunch op dag 2. Voor overnachting wordt gezorgd. Dit alles bij de Internationale School Voor Wijsbegeerte (ISVW) in Leusden.

Opbrengst

  1. Kennis en inzicht van psychologische fenomenen waarmee je als bestuurder of toezichthouder te maken hebt.
  2. Meer grip omdat je beter kunt voorspellen hoe gedrag zich in bepaalde situaties zal ontwikkelen.
  3. Meer begrip van de werking van interventies om gedrag te beïnvloeden of te sturen.
  4. Meer inzicht in je eigen persoonlijke dynamiek als bestuurder of toezichthouder.
  5. Je bespreekt je vragen in een collegiale en vertrouwelijke sfeer.
  6. Je verdiept je netwerk van actieve mede-bestuurders of -toezichthouders.

Docenten

De leergang verzorg ik samen met vijf gastdocenten, allen experts op een specifiek vakgebied:

Anjo Travaille, neuropsycholoog | Neemt ons mee in blok 2 over brein, beslissen en beïnvloeden | Bovenkamers

Jeroen Flipse, filosoof | Neemt ons mee in de filosofie van de geest (blok 1) | Overdenkwerk

Martijn de Loor, psycholoog, organisatiecoach en toezichthouder | Zelf verzorg ik Groep, leiderschap en macht (blok 3) en een onderdeel van Karakter van de leider (blok 4).

Tienke de Jong, docent psychologie | Duidt met ons de betekenis van de karakterstructuren voor ons gedrag als leider (blok 4) | Tienke de Jong 

Jos Groenier, theatermaker | Neemt ons mee in het theater van de bestuurskamer en toont ons onze plek op dat schouwtoneel (blok 5) | Jos Groenier 

Esther van Fenema, psychiater | Legt ons op de bank en ontleedt de strevingen die ons roem maar ook verlies bezorgen (blok 6) | Esther van Fenema 

Praktische informatie

Je ontvangt 34 PE-punten voor cultuur- en leiderschapsontwikkeling wanneer je de volledige leergang van zes inhoudelijke blokken volgt. PE-punten worden toegekend conform het PE-reglement van bijvoorbeeld VTW en Aedes.

Data

We bieden je een inhoudelijk compleet programma dat binding en vertrouwen in de groep biedt. We verwelkomen je op de volgende data:

  • 6 en 7 maart 2025
  • 10 en 11 april 2025
  • 15 en 16 mei 2025
  • 13 juni 2025.

Zie verder het aanmeldingsformulier.


Tijd

Van 14:00 uur (dag 1) tot 13:30 uur (dag 2) inclusief diner, overnachting, ontbijt en lunch.

De laatste workshop 13 mei duurt van 9:00 - 13:00 uur, waarna een gezamenlijke lunch.


Locatie

ISVW in Leusden en De Horst in Driebergen.


Groep

Maximaal 10 bestuurders, toezichthouders of andere geïnteresseerden van maatschappelijke organisaties.

Prijs

In de nieuwe opzet neem je deel aan het volledige programma van zes blokken verdeeld over drie 24-uursbijeenkomsten.

Prijs: € 4875 alles inbegrepen.

Tot 1 juni 2023 geldt nog een vroegboek-korting van ruim 10% en betaal je slechts € 4375.

Prijzen vrij van BTW en inclusief alle overige kosten.


Studiemateriaal

Gedurende of na de bijeenkomsten uitgereikt.

Bij de laatste bijeenkomst ontvang je een exemplaar van mijn boek Met hoofd, hart en handen - Werken aan maatschappelijke opgaven.


Studiebelasting

Totaal 34 uur aanwezigheid en enige voorbereidingstijd. Je maakt een eenvoudige eindpresentatie.

Ben je geïnteresseerd? Neem dan vrijblijvend contact op.

Of meld je direct aan.

Logo-GvdZ-Welkom